ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ

ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯁꯤ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥꯒꯤ union territory ꯲꯹ ꯃꯅꯨꯡꯗ ꯑꯃꯅꯤ ꯫ ꯁ꯭ꯇꯦꯠ ꯑꯁꯤ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ ꯄꯥꯀꯤꯁꯇꯥꯟ ꯉꯝꯈꯩ ꯇꯥꯏꯅꯕ ꯈꯨꯋꯥꯏꯗꯒꯤ ꯑꯋꯥꯡꯊꯪꯕ ꯁꯔꯨꯛꯇ ꯂꯩꯕ ꯂꯝꯗꯝꯅꯤ ꯫

ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ
ꯁ꯭ꯇꯦꯠ
ꯇꯁꯣ ꯃꯣꯔꯤꯔꯤ, an oligotrophic lake in ꯂꯗꯥꯈ
Flag of ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ
Flag
ꯁꯤꯜ
Seal
Jammu and Kashmir
Location of Jammu and Kashmir in India
Map of Jammu and Kashmir
Map of Jammu and Kashmir
Coordinates (ꯁ꯭ꯔꯤꯅꯥꯒꯥꯔ): 33°27′N 76°14′E / 33.45°N 76.24°E / 33.45; 76.24ꯀꯣꯑꯣꯔꯗꯤꯅꯦꯠꯁ: 33°27′N 76°14′E / 33.45°N 76.24°E / 33.45; 76.24
ꯂꯩꯄꯥꯛ India
Admission to Union26 October 1947
ꯀꯣꯅꯨꯡSrinagar (Summer)
Jammu (Winter)
Largest cityꯁ꯭ꯔꯤꯅꯥꯒꯥꯔ
ꯗꯤꯁꯇ꯭ꯔꯤꯛꯁꯤꯡ꯲꯲
Government[*]
 • Lieutenant GovenrerManoj sinha[꯱]
 • Chief MinisterVacant[꯲]
 • Legislature87 seats in the Assembly
 • Parliamentary constituencyRajya Sabha 4
Lok Sabha 6
 • High CourtJammu and Kashmir High Court
Area
 • Total২২২,২৩৬ km (৮৫,৮০৬ sq mi)
ꯄꯥꯛ-ꯆꯥꯎꯕ ꯃꯊꯪꯪ ꯃꯅꯥꯎ꯵ ꯁꯨꯕ [note ꯱]
ꯈꯨꯋꯥꯏꯗꯒꯤ ꯋꯥꯡꯁꯈꯠꯄ[꯳]৭,১৩৫ m (২৩,৪০৯ ft)
ꯑꯅꯦꯝꯕ ꯋꯥꯡꯈꯠꯄ[꯴]৩০৫ m (১,০০১ ft)
Population (2011)
 • Total১২,৫৪১,৩০২
 • Rank19th
 • Density৫৬/km (Bad rounding here১৫০/sq mi)
Time zoneUTC+05:30 (IST)
ꯑꯥꯏꯑꯦꯁꯑꯣ ꯳꯱꯶꯶ ꯀꯣꯗIN-JK
HDIIncrease 0.684[꯵] (medium)
HDI rank17th (2017)
Literacy68.74 (30th)
Official languagesUrdu[꯶]
Other spokenKashmiri, Hindi, Dogri, Punjabi[꯶]
ꯋꯦꯕꯁꯥꯏꯠjk.gov.in
State symbols of ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ
ꯁꯥ
ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯈꯔꯁꯥ
ꯎꯆꯦꯛ
Black-necked crane
ꯂꯩ
Lotus
Chinar tree

ꯄꯨꯋꯥꯔꯤ ꯁꯦꯝꯒꯠꯂꯨ

 
Maharaja of Kashmir, Hari Singh (1895–1961)

ꯃꯍꯥꯔꯥꯖ ꯍꯥꯔꯤ ꯁꯤꯡꯍꯅꯥ ꯀꯨꯨꯨꯨꯝꯖ ꯱꯹꯲꯵ ꯗ ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔꯀꯤ ꯂꯩꯉꯥꯛꯄ ꯑꯣꯏꯔꯝꯃꯤ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯅꯤꯡꯊꯧ ꯐꯝ ꯊꯥꯗꯣꯛꯈꯤ ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁ ꯅꯥ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ ꯁꯨꯕꯀꯟꯇꯤꯅꯦꯟ ꯁꯥꯥꯥꯥꯁꯟ ꯇꯧꯕ ꯂꯣꯏꯁꯤꯟꯂꯛꯄ ꯀꯨꯝꯖ ꯱꯹꯴꯷ ꯗ ꯫ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ ꯃꯅꯤꯡꯇꯝꯂꯛꯄꯒ ꯂꯣꯏꯅꯅ, ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁ ꯂꯥꯎꯊꯣꯛꯂꯝꯃꯤ ꯃꯗꯨꯗꯤ ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁꯀꯤ ꯃꯈꯥꯗ ꯂꯩꯕ ꯃꯅꯤꯡꯇꯝꯕ ꯁ꯭ꯇꯦꯠꯁꯤꯡ ꯂꯩꯔꯝꯕꯗꯨ ꯂꯣꯏꯁꯤꯟꯂꯒꯅꯤ ꯍꯥꯏꯅꯥ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁꯅꯥ ꯃꯅꯤꯡꯇꯃꯅꯥ ꯂꯩꯔꯝꯕ ꯁ꯭ꯇꯦꯠꯁꯤꯡꯗ ꯄꯀꯤꯁꯇꯥꯟ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ ꯀꯔꯝꯕꯗ ꯌꯥꯎꯅꯤꯡꯕ ꯌꯥꯎꯖꯅꯕ ꯍꯥꯏꯔꯝꯃꯤ ꯅꯠꯇ꯭ꯔꯒ ꯃꯅꯤꯡ ꯇꯃꯅꯥ ꯑꯗꯨꯝ ꯂꯩꯒꯗꯔꯥ ꯍꯥꯏꯅꯥ ꯫ ꯃꯁꯤꯅꯥ ꯐꯣꯡꯗꯣꯛꯂꯤꯕꯗꯤ ꯃꯅꯤꯡꯇꯝꯕꯁꯤ ꯈꯨꯋꯥꯏꯗꯒꯤ ꯐꯪꯗ ꯌꯥꯗꯔꯕ ꯑꯃꯥꯈꯛꯇ ꯉꯥꯏꯔꯕ ꯄꯥꯝꯕꯩꯅꯤ ꯃꯔꯝꯗꯤ ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁꯅꯥ ꯃꯇꯝ ꯁꯥꯡꯅꯥ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥꯗ ꯂꯩꯉꯥꯛꯄ ꯃꯇꯝꯗ ꯁ꯭ꯇꯦꯠꯁꯤꯡ ꯑꯁꯤ ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁꯀꯤ ꯃꯈꯥꯗ ꯃꯈꯣꯏꯒꯤ ꯆꯪꯒꯗꯕ ꯄꯣꯠꯂꯝꯁꯤꯡ ꯐꯪꯕ ꯃꯅꯨꯡꯒꯤ ꯈꯠꯅ ꯆꯩꯅꯕ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯃꯄꯥꯟꯒꯤ ꯉꯥꯛꯁꯦꯟ ꯕ꯭ꯔꯤꯇꯤꯁꯇꯒꯤ ꯃꯇꯦꯡ ꯂꯧꯕ ꯇꯥꯔꯝꯃꯤ ꯫

ꯖꯤꯑꯣꯒ꯭ꯔꯥꯐꯤ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯑꯌꯤꯡ ꯑꯁꯥ ꯁꯦꯝꯒꯠꯂꯨ

 
Srinagar- Yatra- Hindu holy cave

ꯖꯥꯝꯃꯎ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯇꯝꯄꯥꯛꯁꯤ ꯃꯤꯌꯥꯝꯅꯥ ꯈꯨꯟꯗ ꯂꯩꯇꯗꯨꯅꯥ ꯂꯩꯕ ꯃꯐꯝꯅꯤ ꯃꯃꯤꯡ ꯑꯣꯏꯅꯥ ꯄꯟꯂꯕꯗ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯇꯝꯄꯥꯛ, ꯇꯥꯋꯤ ꯇꯝꯄꯥꯛ, ꯆꯦꯅꯥꯕ ꯇꯝꯄꯥꯛ, ꯄꯨꯟꯆ ꯇꯝꯄꯥꯛ, ꯁꯤꯟ ꯇꯝꯄꯥꯛ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯂꯤꯗꯗꯔ ꯇꯝꯄꯥꯛ ꯫ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯃꯔꯨꯑꯣꯏꯕ ꯇꯝꯄꯥꯛꯇꯤ ꯱꯰꯰ ꯀꯤm (꯶꯲ mi) ꯄꯥꯛꯏ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯑꯦꯔꯤꯌꯥꯗꯅꯥ ꯱꯵,꯵꯲꯰.꯳ ꯀꯤm2 (꯵,꯹꯹꯲.꯴ sq mi)ꯅꯤ ꯫

ꯈꯥꯏꯗꯣꯛꯄ ꯄꯥꯛ ꯆꯥꯎꯕ km2 ꯄꯥꯛ ꯆꯥꯎꯕ ꯆꯥ ꯗ
ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯱꯵,꯹꯴꯸ ꯱꯵.꯷꯳%
ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯲꯶,꯲꯹꯳ ꯲꯵.꯹꯳%
ꯂꯗꯥꯈ ꯵꯹,꯱꯴꯶ ꯵꯸.꯳꯳%
ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯱꯰꯱,꯳꯸꯷ km2 100%

ꯂꯩꯄꯥꯛ ꯉꯥꯛꯂꯣꯟ ꯈꯥꯏꯗꯣꯛꯄꯁꯤꯡ ꯁꯦꯝꯒꯠꯂꯨ

 
ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ ꯂꯩꯄꯥꯛ ꯉꯥꯛꯂꯣꯟ ꯇꯧꯕ ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ

ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔꯁꯤ ꯖꯥꯝꯃꯨ, ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ ꯇꯝꯔꯥꯛ ꯑꯃꯁꯨꯡ ꯂꯗꯥꯈ ꯍꯥꯏꯕ ꯁꯔꯨꯛ ꯳ꯁꯤꯅꯥ ꯁꯦꯝꯕꯅꯤ, ꯃꯈꯥꯥꯥꯥꯥꯇꯅꯥ ꯗꯤꯁꯇ꯭ꯔꯤꯛ ꯲꯲ ꯊꯣꯛꯅꯥ ꯈꯥꯏꯗꯣꯛꯂꯤ ꯫[꯷]

Division ꯃꯃꯤꯡ ꯃꯌꯥꯏꯂꯣꯏꯁꯡ Area (km²) ꯃꯤꯁꯤꯡ
2001 Census
ꯃꯤꯁꯤꯡ
2011 Census
Jammu Kathua District Kathua ২,৬৫১ ৫৫০,০৮৪ ৬১৫,৭১১
Jammu District Jammu ৩,০৯৭ ১,৩৪৩,৭৫৬ ১,৫২৬,৪০৬
Samba District Samba ৯০৪ ২৪৫,০১৬ ৩১৮,৬১১
Udhampur District Udhampur ৪,৫৫০ ৪৭৫,০৬৮ ৫৫৫,৩৫৭
Reasi District Reasi ১,৭১৯ ২৬৮,৪৪১ ৩১৪,৭১৪
Rajouri District Rajouri ২,৬৩০ ৪৮৩,২৮৪ ৬১৯,২৬৬
Poonch District Poonch ১,৬৭৪ ৩৭২,৬১৩ ৪৭৬,৮২০
Doda District Doda ১১,৬৯১ ৩২০,২৫৬ ৪০৯,৫৭৬
Ramban District Ramban ১,৩২৯ ১৮০,৮৩০ ২৮৩,৩১৩
Kishtwar District Kishtwar ১,৬৪৪ ১৯০,৮৪৩ ২৩১,০৩৭
Total for division Jammu ২৬,২৯৩ ৪,৪৩০,১৯১ ৫,৩৫০,৮১১
Kashmir Valley Anantnag District Anantnag ৩,৯৮৪ ৭৩৪,৫৪৯ ১,০৬৯,৭৪৯
Kulgam District Kulgam ১,০৬৭ ৪৩৭,৮৮৫ ৪২৩,১৮১
Pulwama District Pulwama ১,৩৯৮ ৪৪১,২৭৫ ৫৭০,০৬০
Shopian District Shopian ৬১২.৮৭ ২১১,৩৩২ ২৬৫,৯৬০
Budgam District Budgam ১,৩৭১ ৬২৯,৩০৯ ৭৫৫,৩৩১
Srinagar District Srinagar ২,২২৮ ৯৯০,৫৪৮ ১,২৫০,১৭৩
Ganderbal District Ganderbal ২৫৯ ২১১,৮৯৯ ২৯৭,০০৩
Bandipora District Bandipora ৩৯৮ ৩১৬,৪৩৬ ৩৮৫,০৯৯
Baramulla District Baramulla ৪,৫৮৮ ৮৫৩,৩৪৪ ১,০১৫,৫০৩
Kupwara District Kupwara ২,৩৭৯ ৬৫০,৩৯৩ ৮৭৫,৫৬৪
Total for division Srinagar ১৫,৯৪৮ ৫,৪৭৬,৯৭০ ৬,৯০৭,৬২২
Ladakh Kargil District Kargil ১৪,০৩৬ ১১৯,৩০৭ ১৪৩,৩৮৮
Leh District Leh ৪৫,১১০ ১১৭,২৩২ ১৪৭,১০৪
Total for division Leh ৫৯,১৪৬ ২৩৬,৫৩৯ ২৯০,৪৯২
Total ১০১,৩৮৭ ১০,১৪৩,৭০০ ১২,৫৪৮,৯২৫

ꯑꯆꯧꯕ ꯁꯤꯇꯤꯁꯤꯡ ꯁꯦꯝꯒꯠꯂꯨ

ꯃꯨꯅꯤꯁꯤꯄꯥꯜ ꯀꯣꯔꯄꯣꯔꯦꯁꯟꯁꯤꯡ: ꯲ – ꯁ꯭ꯔꯤꯅꯥꯒꯥꯔ, ꯖꯥꯝꯃꯨ

ꯃꯨꯅꯤꯁꯤꯄꯥꯜ ꯀꯥꯎꯟꯁꯤꯜꯁꯤꯡ: ꯶ – ꯎꯗꯝꯄꯨꯔ, ꯀꯊꯨꯑꯥ, ꯄꯨꯟꯆ, ꯑꯅꯟꯇꯅꯦꯒ, ꯕꯥꯔꯥꯃꯨꯜꯂꯥ, ꯁꯣꯄꯣꯔ

ꯃꯨꯅꯤꯁꯤꯄꯥꯜ ꯊꯧꯕꯨꯁꯤꯡ: ꯷꯰ – [꯸]

ꯃꯨꯅꯤꯁꯤꯄꯥꯜ ꯍꯣꯔꯗꯁꯤꯡ: ꯲꯱ – ꯁꯥꯝꯕꯥ, ꯔꯥꯟꯕꯤꯔ ꯁꯤꯡꯍ ꯄꯣꯔꯥ, ꯑꯈꯅꯨꯔ, ꯔꯤꯑꯥꯁꯤ, ꯔꯥꯝꯕꯥꯟ, ꯗꯣꯗꯥ, ꯚꯥꯗꯔꯋꯥꯍ, ꯀꯤꯁꯇꯋꯥꯔ, ꯀꯥꯔꯒꯤꯜ, ꯚꯦꯔꯤꯅꯦꯒ, ꯕꯤꯖꯕꯦꯍꯥꯔꯥ, ꯄꯨꯜꯋꯥꯃꯥ, ꯇꯔꯥꯜ, ꯕꯥꯗꯒꯥꯝ, ꯀꯨꯜꯒꯥꯝ, ꯁꯣꯄꯤꯌꯥꯟ, ꯒꯥꯟꯗꯔꯕꯣꯜ, ꯄꯥꯇꯥꯟ, ꯁꯨꯝꯕꯥꯜ, ꯀꯨꯞꯋꯥꯔꯥ, ꯍꯥꯅꯗꯋꯥꯔꯥ ꯑꯆꯧꯕꯥꯥ ꯁꯤꯇꯤ ꯱꯰ ꯃꯤꯁꯤꯡ:

ꯃꯃꯤꯡ Rank Population
2011 Census
State Region
ꯖꯥꯝꯃꯨ ꯱,꯵꯲꯹,꯹꯵꯸ ꯖꯥꯝꯃꯨ[꯹]
ꯁ꯭ꯔꯤꯅꯥꯒꯥꯔ ꯱,꯲꯳꯶,꯸꯲꯹ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ [꯹]
ꯑꯅꯟꯇꯅꯥꯒ ꯱,꯰꯷꯸,꯶꯹꯲ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ[꯹]
ꯕꯥꯔꯥꯃꯨꯜꯂꯥ ꯱,꯰꯰꯸,꯰꯳꯹ ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ[꯹]
ꯎꯗꯝꯄꯨꯔ ꯵꯵꯴,꯹꯸꯵ ꯖꯥꯝꯃꯨ[꯹]
ꯔꯥꯖꯧꯔꯤ ꯶꯴꯲,꯴꯱꯵ ꯖꯥꯝꯃꯨ[꯹]
ꯀꯊꯨꯑꯥ ꯶꯱꯶,꯴꯳꯵ ꯖꯥꯝꯃꯨ[꯹]
ꯁꯣꯄꯣꯔ - ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ
ꯄꯨꯟꯆ - ꯖꯥꯝꯃꯨ
ꯕꯥꯟꯗꯤꯄꯣꯔꯥ ꯱꯰ - ꯀꯥꯁꯃꯤꯔ

ꯂꯧꯔꯛꯐꯝꯁꯤꯡ ꯁꯦꯝꯒꯠꯂꯨ

  1. "Satya Pal Malik sworn in as Jammu and Kashmir governor"꯫ The Economic Times꯫ 23 August 2018 ꯫ 
  2. BJP-PDP alliance ends in Jammu and Kashmir LIVE updates: Mehbooba Mufti resigns as chief minister; Governor's Rule in state. Firstpost (19 June 2018). Retrieved on 19 June 2018
  3. NUN KUN MOUNTAIN.
  4. Raina, A.N. Climate Patterns and Climatic Divisions.
  5. Sub-national HDI - Area Database (in en). Institute for Management Research, Radboud University. Retrieved on 25 September 2018
  6. ꯶.꯰ ꯶.꯱ Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India. Archived from the original on 8 July 2016 ꯫ Retrieved on 14 January 2015
  7. Ministry of Home Affairs: Department of Jammu & Kashmir Affairs. Archived from the original on 8 December 2008 ꯫ Retrieved on 28 August 2008
  8. Housing and Urban Development Department. Housing and Urban Development Department, Government of Jammu and Kashmir.
  9. ꯹.꯰ ꯹.꯱ ꯹.꯲ ꯹.꯳ ꯹.꯴ ꯹.꯵ ꯹.꯶ District Census 2011 (2011-01-01).


Cite ꯑꯔꯥꯟꯕ: <ref> tags exist for a group named "note", but no corresponding <references group="note"/> tag was found